پژوهش علمی همواره با نوعی مسأله یا مشکل آغاز می شود و هدف آن پیدا کردن جواب مسائل با استفاده از روش های علمی است. دشوارترین گام در فرایند پژوهش،مشخص کردن مسأله مورد مطالعه است.آنچه در مورد بیان مسأله پژوهش باید مورد توجه و دقت نظر قرار گیرد عبارتند از:
- اهمیت مسأله تحقیق:مسئله تحقیق وقتی دارای اهمیت است که:
- موجب فراهم کردن دانش در یک زمینه خاص شود
- کمک کند تا بتوان به تدوین نظریه پرداخت
- در جهت تکمیل و یا تعمیم نتایج تحقیقات قبلی باشد
- در پیشبرد روش شناسی تحقیق کمک کند
- بتواند درروشن ساختن برخی از مسئل مهم روز کمک نماید
- ملاک های انتخاب مسئله تحقیق:
گزینش مسئله پژوهش بستگی به ذوق،سلیقه،علاقه زمینه تخصصی و تجارب شخصی پژوهشگر داردمهمترین عاملی که در انتخاب مسئله پژوهش نقش اساسی دارد تمایلات و ارزش های معنوی خود پژوهشگر است.
- ویژگی های مسأله پژوهش:مسئله پژوهش.....
- باید رابطه بین دو یا چند متغیر را مورد پرسش قرار دهد
- باید روشن و بدون ابهام باشد و به صورت یک پرسش بیان شود
- باید حل شدنی و ازطریق روش های تجربی قا بل آزمایش باشد
- نباید نمایشگر یک موضوع اخلاقی باشد یا مسئل اخلاقی تولید کند
- باید یک دامنه محدود داشته باشد.
- ابعاد مسئله:در ابعاد مسئله باید به شناسایی مشکل،اهمیت مشکل،ضرورت مشکل،حدود و عوارض مشکل پرداخت . به عبارت دیگر ابعاد مسئله را باید مشخص نمود تا.....
- منجربه شناسایی مشکل شود
- اهمیت مشکل را مبرهن سازد
- ضرورت مشکل اشکار سازد
- بر اساس بتوان مشکلات مرتبط با مشکل اصلی را شناسایی و تفکیک نمود
- حدود مشکل(مرزبندی مشکل) شناسایی شود
- تا عوارض مشکل باز خوانی شود
- افراط و تفریط در مسئله:
اگر مسئله خیلی کلی باشد معمولا آنقدر مهم می شود که نمی توان آن را آزمود و از نظر علمی وجاهت بررسی ندارد هر چند ممکن است خواندن آن جالب باشد.از طرفی تعریف نباید بیش از اندازه اختصاصی و باریک شود که اهمیت خود را از دست بدهد و این کار به بهای مبتذل شدن آنها منتهی شود باشد در هر صورت هرچه مسائل یا فرضیه اختصاصی تر باشند ازمون پذیری آن ها روشن تر خواهد بود. بنا بر این باید بین اختصاصی بودن و کلیت به گونه ای مصالحه ایجاد نمود و این به تجربه پژوهشگر و مطالعه منتقدانه از مسائل تحقیقی بستگی دارد.
نظرات شما عزیزان:
